Themâu

Bydd Cymru Wledig LPIP Rural Wales yn gosod sylfaen ymchwil ac arloesi i gefnogi gwireddu Economi Llesiant yng nghefn gwlad Cymru, sy’n cyfateb i un o bedair cenhadaeth Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol yng Nghymru. Mae Economi Llesiant yn cyfuno gweithgareddau economaidd bywiog sy’n darparu swyddi ac incwm da i drigolion lleol â chyfiawnder cymdeithasol i genedlaethau’r presennol a’r dyfodol ar blaned iach lle mae dinasyddion yn cymryd rhan weithredol yn eu cymunedau. Er mwyn helpu i gyflawni’r weledigaeth hon, mae gwaith Cymru Wledig LPIP Rural Wales wedi’i strwythuro o amgylch pedair thema a nodwyd gyda rhanddeiliaid.

Mae gan bob thema Grŵp Thematig cysylltiedig sy’n cynnwys ymchwilwyr, llunwyr polisi, ymarferwyr a chynrychiolwyr cymunedol. Mae’r Grwpiau Thematig yn darparu fforwm ar gyfer rhannu gwybodaeth a chyfnewid gwybodaeth ac yn llunio rhaglen waith Cymru Wledig LPIP Rural Wales trwy nodi bylchau ac anghenion tystiolaeth a chynnig pynciau ar gyfer ymchwil a dadansoddi. Os oes gennych ddiddordeb mewn ymuno â Grŵp Thematig, cysylltwch â LPIP@aber.ac.uk am ragor o wybodaeth a ffurflen Mynegi Diddordeb.

Adeiladu Economi Adfywiol

Arweinwyr y Thema: Sophie Bennett-Gillison (Prifysgol Aberystwyth) a Bronwen Raine (Antur Cymru)

Mae Thema Adeiladu Economi Adfywiol yn ymwneud â’r her o hyrwyddo datblygiad economaidd cynhwysol a chynaliadwy yng nghefn gwlad Cymru, felly mae’n ‘adfywiol’ wrth adfywio lleoedd trwy fuddsoddi ac wrth bwysleisio cynaliadwyedd amgylcheddol. Bydd y Thema yn ystyried sut i hyrwyddo ‘twf’ ac ‘arloesedd’ mewn cyd-destun gwledig a sut i sicrhau bod gan y gweithlu’r sgiliau gofynnol. Mae ei chylch gwaith hefyd yn cynnwys materion yn ymwneud ag entrepreneuriaeth a chefnogaeth a datblygiad busnes ar draws sectorau gan gynnwys bwyd-amaeth, twristiaeth, ynni, gweithgynhyrchu a gwasanaethau, gyda’r nod o fynd i’r afael â’r ‘canol coll’ o gwmnïau canolig eu maint yng nghefn gwlad Cymru, cynyddu cynhyrchiant, codi lefelau cyflogau a helpu i gadw pobl ifanc mewn cymunedau gwledig.

Grymuso Cymunedau ar gyfer Adferiad Diwylliannol

Arweinwyr y Thema: Eifiona Thomas Lane (Prifysgol Bangor) ac Osian Gwynn (Pontio)

Mae Thema Grymuso Cymunedau ar gyfer Adferiad Diwylliannol yn archwilio dulliau arloesol o feithrin gwydnwch cymunedol cymdeithasol a diwylliannol sy’n adlewyrchu hunaniaethau lleoedd lleol. Mae hyn yn cynnwys cynnal cymunedau sydd â’r mwyafrif yn siarad Cymraeg, ond hefyd hunaniaethau a diwylliannau gwledig lleol ehangach, tra hefyd yn ceisio ymgorffori cynnwys poblogaethau gwledig amrywiol mewn datblygiad lleol ac adfywiad cymunedol. Mae hefyd yn ymwneud â chyfraniad posibl diwylliant a threftadaeth wledig a Chymraeg wrth gefnogi twf economaidd cynhwysol a chynaliadwy.

Gwella Lles yn ei Le

Arweinwyr y Thema: Paul Milbourne (Prifysgol Caerdydd) ac Anna Prytherch (Iechyd a Gofal Gwledig Cymru) Mae Thema Gwella Lles yn ei Le yn ymwneud â llesiant ariannol, corfforol, cymdeithasol ac emosiynol pobl sy’n byw yng nghefn gwlad Cymru. Mae’n trafod materion sy’n ymwneud â thlodi, anghydraddoldeb ac amddifadedd; iechyd a gofal; tai; a mynediad at wasanaethau – gan gynnwys deall prosesau sy’n llunio’r materion hyn (e.e. penderfynyddion cymdeithasol iechyd, dynameg allgáu ariannol, ac ati), effeithiau penderfyniadau polisi (e.e. rhesymoli gwasanaethau cyhoeddus) ac archwilio arloesedd mewn polisi ac ymarfer i wella llesiant.

Cefnogi’r Pontio i Sero Net

Arweinwyr y Thema: Sophie Wynne-Jones (Prifysgol Bangor) a Grant Peisley (Datblygiadau Egni Gwledig) Mae’r Thema Cefnogi’r Pontio i Sero Net yn canolbwyntio ar yr heriau i fusnesau, tirfeddianwyr a chymunedau yng nghefn gwlad Cymru wrth negodi’r pontio i economi a chymdeithas sero net. Mae’r rhain yn cynnwys newidiadau rhagamcanol mewn defnydd tir gwledig ac arferion ffermio (e.e. coedwigo, cynhyrchu mwy o ynni adnewyddadwy, rheoli tir ar gyfer gwasanaethau ecosystem), a sifftiau cysylltiedig yn y dull o gynhyrchu incwm yn yr economi wledig, yn ogystal ag effeithiau posibl ar gymunedau gwledig, busnesau a darpariaeth gwasanaethau o ganlyniad i gael gwared ar drafnidiaeth ac ynni sy’n seiliedig ar garbon. Mae cyfleoedd ar gyfer arloesi i gefnogi ymddygiadau ac arferion cynaliadwy hefyd yn cael eu trafod.